Toscead betweox fadungum "Īslendisc sprǣc"

Content deleted Content added
Gottistgut (motung | forðunga)
No edit summary
No edit summary
Líne 21:
 
Sēo '''Īslendisce sprǣc''' is sēo sprǣc gesprecen in [[Īsland]]e. Hēo is sibb tō þǣre Ealdan [[Englisc]]an Sprǣce.
Īslendisc is Indo-Europeisc sprǣc langende tō þǣm Norðan Germaniscan oððe Norðiscan tǷiggantwiggan þāra Germaniscra sprǣca. Stǣrlice, Ƿæswæs hēo sēo Ƿesternemestewesternemeste þāra Indo-Europeiscra sprǣca ætforan þǣre landnǣme þāra Americena. Īslendisc, Foroisc, Norn, and Norsc scōpon formanlice Ƿesteweste Norðisce; Denisc and SǷēdiscSwēdisc scōpon Ēaste Norðisce. Ðā Norðisca sprǣca sind nū ādǣled in-tō ǣglicre Norðiscan and mægenlendum Scandinaviscan sprǣcum. Nū ābandað hīe Norsce mid Deniscre and SǷediscreSwediscre fore hīre mǣnelican understandunge mid þām sprǣcum, þurh hefige mēahte from heom ofer þā lætstan þūsund Ƿintrawintra, synderlice from Deniscre.
 
Mǣst Ƿesternerawesternera Europeiscra sprǣca habbað grēate gedōna efena gebīgednisse, synderlice naman declensunge. In gedāl, Īslendisc stōǷaðstōwað fēoǷerfēower-cāsusa tōgædresetlic stæfcræfte efenametendlice mid Germaniscre. Hit is ungehýðe þā stæfcræfte Īslendiscre tō efenmetenne mid þǣm þāra Ƿeriendreraweriendrera Baltiscre, Slaviscre, and Indiscre sprǣca þæs Indo-Europeiscan hīredes, þāra manig stōǷaðstōwað syx oððe māran cāsus, elcor tō mearcienne þæt Īslendisc Ƿīdrewīdre rǣǷerǣwe unefenra declensunga hīe īermeð. Īslendisc āg ēac maniga bisna forðgelangra cāsusa Ƿiðūtanwiðūtan ǣnig ricsiende Ƿordword, sǷǣsǷāswǣswā in Lǣdene. Tō bisne, manig þāra mislīcra Lǣdenra ætbregdendlicra hafað andsprecendne Īslendiscne forgifendlicne. Hūru, ofsegen of hīre mōtiendum strēonum, þā wundorlice behealdsōcne þǣre Īslandiscre sprǣce and hīre becumende nēah-samnis tō Ealdre Norscre (sēo is sprǣcǷitumsprǣcwitum Ealde Īslandisce efenweorðlice nemned) mǣneð þæt, tō hira Ƿynnewynne, andǷeardeandwearde Islenderas Edda sæcge ēaðe rǣdan cunnon, sǷǣsǷāswǣswā oðere classisce Ealde Norsce bōccræftlice Ƿeorcweorc in þām tīeðan þurh þrīetīeðan hundum Ƿintrawintra gescapen.
 
Sēo sīde manigeo Īslandiscra sprecendra — abūtan 320 000 — libbað in Īslande. Ðær sind ābūtan 8 165 Īslendisce sprecend in Denemearcan libbende, þāra nēalǣcende 3 000 sind leorningcnihtas. Ðā sprǣce sprecað ēac 5 112 lēode in þām USA[4] and 2 170-um in Canadan (under oðerum, in Gimli, Manitoba). 97% þǣre burugǷareburugware Īslandes dēmað Īslandisce hīra mōðere tungan, ac in sumum mansumungum ýte Īslandes se bryce þǣre sprǣce is āhildende. Īslandisce sprecend ýte Īslandes āspeliað endeniehste ofersetlung ælmǣst in eallum fiellum elcor Gimli, sēo from þām 1880m and andǷeardesandweardes gesetled Ƿæswæs.
 
Sēo Īslandisce Lagu ne nemneð þā sprǣce sǷāswā þā ambihtsprǣce þǣs rīcges. Ðēah Īsland is geglida þǣs Norðiscan Gemōtes, þāh bryceð þæt Gemōt Denisce, Norsce and SǷedisceSwedisce āna sǷāswā his Ƿyrcendawyrcenda sprǣca. Ðæt gemōt ūp nimeð, þēah, efne in Īslendiscre. Under þǣre Mittunge þāra Norðiscra Sprǣca, siððan 1987, habbað burugǷareburugware Īslandes þone býre Īslendisce tō brūcenne, þanne mid ambihtbodigum in oðerum Norðiscan ricgum midǷyrcendemidwyrcende, Ƿiðūtanwiðūtan scyldige for utgǣfa gerecednisse oððe geþēodnisse tō bēonne. Sēo Mittung þecð besēcas tō sēochūsum, bysge middum, ambihtum þǣre Ƿæccanwæccan and geþēodlicre gehýdnisse; hūru, sēo Mittung nis sǷīðeswīðe gōde cūð and is mǣste unǷyrcendeunwyrcende, sǷǣsǷāswǣswā manig Īslandere æfter þǣm 1940m geborena hafað geþogenne Ƿealdweald Engliscre. Ða rīcgu habbað gebundennisse ofernumena, gebeodu in missenlicum sprǣcum tō forelōcienne, ac burugǷareburugware nabbað nāne forþearlice rihtas būtan forǷorhtraforworhtra and dōmlicra cyððona.
 
Ðæt cyneǷīsancynewīsan gedragene Árniges Magnússones Institūt for Īslendiscum Begengnissum gieldeð sǷāswā midde for þæt-þe þā middelealdorlic Īslendisc handwreotu tō āsparienne and þā sprǣce and hīre bōccræft tō leornienne. Ðǣre Īslendiscan Sprǣce Gemōt, befangende spalan of universitetum, þā cræftas, spelmen, larēoǷaslarēowas, and þæt Bord Culturan, Lāre and Ūprǣrunge, rǣdeð þǣm onǷealdumonwealdum on sprǣce līnan. Ðǣre Īslendiscan Sprǣce Fund uphielt hǷætscipashwætscipas āþohte for þæt-þe þā Īslendiscan sprǣce tō fyrðrenne. Siððan 1995, on Blōtmōnaðe 16 ǣlc gēar, þǣm gebyrddæge Jōnases Hallgrīmssones, þǣs 19ðan hundes Ƿintrawintra dihteres, is sǷāswā Īslendiscre Sprǣce Dæg bodigendlic.
 
{{stycce}}