Toscead betweox fadungum "Elisabeþ I Engla Cwen"

Content deleted Content added
Addbot (motung | forðunga)
ly Bot: Migrating 104 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q7207 (translate me)
No edit summary
Líne 18:
}}
 
'''Elisabeþ I''' (7 Haligmōnaþ 1533 – 24 Hreþmōnaþ 1603) wasƿæs Engla CwēnCƿēn and Īra CwēnCƿēn of 17 Blotmōnaþ 1558 oð hire dēaþe in 1603. Ēac hēt man hīe '''Fæmne CwēnCƿēn''', '''Gloriana''', oððe '''Bess sēo Gōde CwēnCƿēn''', Elisabeþ wæsƿæs sēo fīfte and endemeste wealdendƿealdend þæs [[Tudor Hūs]].
 
[[Heanrig VIII Engla Cyning|Heanriges VIII]] dōhtor wæsƿæs hēo, ac hire mōdor, [[Anne Boleyn|Anne CwēnCƿēn]] wæsƿæs behēafoded healf þridde wintrasƿintras æfter Elisabeþe cenning, and sē WitangemōtǷitangemōt asægde Elisabeþ dōcincel. Hire brōdor, [[Ēadweard VI Engla Cyning|ĒadweardĒadƿeard VI]], becwæþbecƿæþ se cynedōm tō [[Iane Grey Hlæford]], þȳ ascerde he his sweostresƿeostre ūt þæs æftergengnesse. His ierfegewritierfegeƿrit forwearpforƿearp man, and in 1558 Elisabeþ feng tō rīce æfter hire sweostorsƿeostor, þǣre [[Rēmisce Cirice|Rōmeallicum]] [[Maria I Engla Cwēn|Maria I]], in hwǣshƿǣs rīce hæfde Elisabeþ gebēon geseted in clomme for nēa ān wintreƿintre on fæcnunge of swīcdōmsƿīcdōm.
 
Elisabeþ agann tō wealdenneƿealdenne be gōdum rǣde<ref>"Ic myne tō rihtene ealle mīne dæda be gōdum wite and rǣde." Elisabeþe forma gemæþel swa Cwēn, [[Hæþfeld Hūs]], 20 Blotmōnaþ 1558. Loades, 35.</ref>, and hīe behogode on rǣdboranwerodrǣdboranƿerod, hwǣrofhƿǣrof sē fyrmest mann wæsƿæs [[Willelm Cecil, Forma Burglea Þegn|WillelmǷillelm Cecil, Burglea Þegn]]. Ān hire firstan dǣda swasƿa CwēnCƿēn wæsƿæs tō staðolienne þā Englisce [[Protestant]]e cirice, hwǣrofhƿǣrof weardƿeard hīe [[Hēafodreca þǣre Engelcirican|Hēafodreca]]. Þes [[Elisabeþisca Ǣfæstnes Seht]] bād fæst þurh hire cynedōm and wæsƿæs todæges [[Angelcirice]] cennung.
 
Nǣfre æwnedeæƿnede Elisabeþ, oððæt ðe man hit gebāsnade and sē WitangemōtǷitangemōt hīe bād. Manig witanƿitan hæbbað gecneated hire gerād for þissum. SwaSƿa weaxƿeax Elisabeþ ieldre weardƿeard hīe mære for hire mægþhāde, and begangol weaxƿeax ymbe hire þe manig begollen in þisra daga gelicnessum, bewlātungumbeƿlātungum, and writtumƿrittum.
 
In hire lēodweardelēodƿearde wæsƿæs Elisabeþ gemǣtor þonne hire fæder and sibbe.<ref name=starkey5>Starkey, 5.</ref> Ān hire cwidacƿida wæsƿæs "''video et taceo''" ("Ic sēo and secge nāht").<ref>Neale, 386.</ref>
 
Elisabeþ næs būtan fahmannum. Forðæm ðe hēo wæsƿæs protestant, sē [[Spēonland|Spēna]] cyning and sē [[Pāpa]] sōhtedon tō foreāstreccenne hīe. Manig gereōnunge wæronƿæron in þǣm gēarum. Earfoþsæligor wæsƿæs Elisabeþe māge, [[Maria I Scotta Cwēn|Maria I Scotta Cƿēn]], hwāhƿā rīcsode on Scottum. Maria CwēnCƿēn bespræc ēac þā Engla cynehelm. In þǣre [[Cirice Ednīwung|Cirice Ednīƿung]]e on Scottum afliemede Maria on Englas; Elisabeþ hæftede hīe in 1568 and behēafoded hīe in 1587.
 
Elisabeþ wæsƿæs warƿar in ūtlendiscum þingum. Hīe geaf sum lytel fultum tō cempungum in þāra [[Niðerland]]um, [[Francland]]e and [[Īrland]]e. Noþȳlǣs, sige ofer þǣm [[Spēonisce Inswēogflēot|Spēonisce Insƿēogflēot]] in 1588 wyhtedeƿyhtede hire naman swasƿa swasƿa sigedryhtna selost, feðanfrea in fēohte þe man heoldeþ biþ ān þāra Engla mæsta siga.
 
Elisabeþ brōhtede hire lēodweardelēodƿearde strengþu and lufu on folce in drēfrum ielde. Æfter þāra scortan cynedōmum Elisabeþe [[Eadweard VI Engla Cyning|brēþer]] and [[Maria I Engla Cwēn|sweostorsƿeostor]], hire 44 wintraƿintra on þǣm cynestōle geafon fæstnes for þǣm rīce and hulpon tō scieppenne Angelþēod on Engla myndum.<ref name=starkey5>Starkey, 5.</ref>
 
Elisabeþe rīces endmestan dagas hæfdon sār in golde and guðe and manige weardonƿeardon werigƿerig. TweontigTƿeontig wintrumƿintrum æfter hire deaþ, halgode manig Elisabeþe swasƿa wealdendƿealdend annes gyldenre ielde, and þes þoht abideð on Englum. Elisabeþe cynedōm hēt man sēo [[Elisabeþyld]], hwærehƿære lof sceawþsceaƿþ in þǣm Engliscum plegcræft sē þāh in þǣm gēarum, mid plegwyrtanplegƿyrtan swasƿa swasƿa [[Willelm Shakespeare|Ƿillelm Shakespeare]] and [[Christophorus Marlowe|Christophorus Marloƿe]], and in þǣre hwatanhƿatan sæfarunge þāra Engliscum beorna swasƿa swasƿa [[Francis Drake]] Cniht.
 
== Glēsing ==